Çocuklarda İnatlaşma Dönemi (1-3 yaş arası)

Bu aşamada bebek hareketlenmiştir. Dünyayı ve kendi becerilerini keşfetmeye başlar. Artık pek çok şeyi kendi başına yapabilmektedir. Yürür, yemek yer. Çişini kakasını tutma ve istediği zaman yapma becerisi de bu dönemde gelişir. Küçük bebeğiniz artık bağımsızlığını ilan eder.

Biz bu döneme özerklik dönemi deriz. Popüler kültür ise 2 yaş sendromu olarak isimlendiriyor. “2 yaş sendromu” bir sorunun varlığını düşündüren, ürkütücü bir tanım. Oysa bu dönemin çok önemli kazanımları vardır. Çocuğunuzun içindeki keşfetme isteği sayesinde sosyal becerilerini geliştirecek, ellerini daha iyi kullanabilecek, koşmayı, yemek yemeyi, oyun oynamayı, arkadaş edinmeyi, istemeyi ve vermeyi öğrenecektir. Elbette en önemli kazanım özerklik, yani bağımsız hareket edebilme becerisidir.  

Küçük bebek dünyayı keşfederken kendisi için riskli durumlarla karşılaşır. Anne babaya bu dönemde zor bir iş düşmektedir: bir yandan bebeğin özerkliğini desteklemeleri, bir yandan da riskleri bebeklerine öğretmeleri, bebeğin yapabileceklerinin sınırını çizmeleri gerekmektedir. Bu konuda dengeyi kurmak çok zordur.

Anne babalar fazla endişeli ve müdahaleci olduğunda çocuk buna inatlaşma ile cevap verebilir ya da aşırı uyum gösterebilir. Her iki durumda da çocuk, becerilerini geliştirmek için uygun ortam bulamamıştır. Bazen de anne babalar hiçbir sınır çizmez, çocuğun bütün isteklerine uyum gösterir. Dünyanın nasıl bir yer olduğunu keşfetmeye çalışan çocuk, rehbersiz kalmış gibidir, ihtiyaçlarını ve olumsuz duygularını düzenlemeyi öğrenemez, huzursuz hisseder. İnatlaşma sorunu iki taraflıdır, bir tarafta anne baba, bir tarafta çocuk vardır.

Sürekli müdahale ile karşılaşan çocuk kendi yeteneği hakkında kuşkuya kapılacak ve utanç duyguları geliştirecektir. Çocuğun keşif isteği desteklenirse kazanacağı duygu, “özerklik”tir.